Schaam u, meneer.
Ik moest twee keer met mijn ogen knipperen toen ik de kop las in Het Nieuwsblad. Maar het stond er toch echt. ‘Dood alle zwerfkatten en hou huiskatten binnen’. Die woorden kwamen niet zomaar van de eerste de beste, maar van de directeur van het Smithsonian Migratory Bird Centre in Washington, Amerika. De reden voor de brute uitspraak? Katten zouden teveel vogels doden. Katten uitroeien is volgens deze deskundige de beste manier om vogels te beschermen. In zijn boek Cat Wars verklaart dr. Peter Marra dat katten een verwoestend effect hebben op de wereld van de vogels. Vooral zwerfkatten zijn volgens deze theorie boosdoeners. Ze zouden miljoenen vogels doden en brengen ook nog eens ziektes over. Zijn antwoord daarop is even simpel als doeltreffend: vang de zwerfkatten en dood ze. Ook huiskatten mogen, in dat scenario, niet langer vrij rondlopen. En àls ze buiten komen, zou dat aan de lijn moeten zijn. Zodat ze niet nog meer kapot kunnen maken.
Na het lezen van zo’n artikel moet ik even op adem komen. Katten verwoesten de natuur? Je moet het maar durven beweren. Ik heb zelf twee katten die met regelmaat in een veilige omgeving naar buiten mogen. En inderdaad, dan komen ze wel eens met een prooi naar huis. Dat is doorgaans een muis. Of een rups. Of een kever. Deze prooien worden meestal met smaak opgegeten en daarmee voorziet mijn kat zichzelf van een maaltijd die een stuk gezonder is dan het eten dat ik haar voorzet uit de winkel. Vogels vangen is voor katten een heel stuk moeilijker. Volwassen vogels zijn katten namelijk doorgaans te slim af. Honderden keren heb ik Pernod en Cootje zien sluipen en springen naar merels en mezen. Slecht een doodenkele keer heb ik ze zien slagen en dan nog ontkwam de vogel uiteindelijk. Pernod heeft één keer in zijn jonge jaren een jonge duif te pakken gekregen. Hij at daarvan het grootste deel zelf op. Natuurlijk vind ik het als dierenliefhebber niet leuk om te zien dat mijn dier een ander dier als prooi beschouwt. Maar katten zijn vleeseters. Ook als ik ze voer geef uit een blik, bevat dat vlees. Van een ander dier. Ik zie niet graag dierenleed. Niet van een kat, niet van een muis en ook niet van een vogel. Maar de natuur van het dier kan ik niet veranderen. En in mijn opinie is de mens veel wreder voor de dieren dan dieren zelf. Oneindig veel.
Als de nestjes jonge koolmezen op mijn terras op het punt staan van uitvliegen, hou ik mijn katten binnen. Een kuikentje dat uit het nest tuimelt is een te makkelijke prooi. Maar terwijl ik mijn katten binnen hou, zit er al een kauwtje op de uitkijk om een kuikentje te verschalken. Huiskatten de schuld geven van teruglopend vogelbestand, lijkt me veel te kort door de bocht.
De zwefkatten dan maar aanwijzen als vogelcrimineel? En waar komen die zwerfkatten vandaan, vraag ik me dan af? De wilde kat komt in de westerse wereld nog maar zelden voor. Het overgrote deel van de katten in de natuur zijn in de steek gelaten huiskatten. Uit auto’s gezet. Gedumpt. Door mensen. ‘Dierenvrienden’ die hun katten ongesteriliseerd laten rondlopen dragen medeverantwoording voor de talloze zwervers die zichzelf vermenigvuldigen en maar moeten zien te redden in de natuur. Als deze katten dan jagen om te kunnen eten, is het dan hun schuld dat er dieren als prooi dienen? Of is het hoog tijd dat de mens zich afvraagt wie aan de basis staat van het probleem?
Het leven van heel veel in het wild levende dieren wordt bedreigd door de klimaatsverandering of inperking van hun leefomgeving. De Noordzee is praktisch leeggevist. Vlinders verdwijnen uit ons landschap door pesticiden. Kunstmest heeft de vissen uit onze sloten en vaarten verdreven. Dieren worden door mensen als een product beschouwd waarmee schaamteloos geld verdiend kan worden omdat ze vlees of zuivel leveren. Kuikentjes die met een verkeerd geslacht uit hun ei kruipen, worden levend vermalen. Deze maand zullen de jagers weer door de bossen in de Ardennen trekken om te schieten op alles wat beweegt.
Maar de zwerfkat die een mees opeet? Die heeft het gedaan. Die mag niet langer bestaan. Die moet doodgeschoten worden. Ik schaam me soms in andere mensen hun plaats.